Thursday 3 August 2017

ශීත රටවල පළතුරු -3

ශීත රටවල, ඒ කියන්නේ ඍතු භේදය තදින් තියන සීත කාලේ 0℃ අඩු උෂ්ණත්වයකුත්, අඩු දිවා කාලයකුත්, ග්‍රීෂ්ම කාලේ වැඩි උෂ්ණත්වයක් හා පැය 12- 16 දිවා කාලයකුත් තියන රටවල සාර්ථකව වැවෙන පලතුරු වර්ග ගැන කලින් ලිපි දෙකක පල කළා. ඒ බොහෝ පලතුරු සමකය අසන්න රටවල වැවීම දුෂ්කරයි. එහෙම වගා කරන්න පුළුවන් පලතුරු වර්ගත් තියනවා. මිදී, කිවි, බෙරිවර්ග, පෙයාස්, හා ඇපල් වර්ග ඒ අතර තියනවා.

මිදී - විවිධ ක්‍රම වලින් ආහාරයට ගන්න පුලුවන් රසවත් පළතුරක් නිසා ලෝකය පුරාම ජනප්‍රියයි . ඇට මගින් මෙන්ම පැල මගින්ද බෝ කරගත හැකි මිදී වර්ග හා වර්ණ රාශියක් දැකිය හැකිය.
මව් ශාකය අසල හැදෙන පැල ගලවා සිටවනවානම් පැලය පැය 3-4ක් වතුරේ දමා තබා පැල කිරීමයි වඩා සුදුසු. මාර්තු, අප්‍රේල් මාස වලදියි මේ විදියට පැල කරන්නේ. බඳුන් ගත කර ඇති පැල සිටුවන්නේ මැයි, ජුනි මාසවල. පැල අතර අඩි 6- 10 පරතරයක් ඇතිව සිටුවීම වඩා හොඳය.
ඉතා හොඳින් ආලෝකය හා උෂ්ණත්වය අවශ්‍ය මිදී වැල් ඉහල යාමට කණු යොදා මැස්සක් සකස් සකස් කළයුතු බව බොහෝ දෙනෙක් දන්නවා. පළමු වසරේ පැල ශීත කාලයේදී වසා ආරක්ෂා කරගත යුතු වෙනවා.
මිදී ශාක මුල උණුසුමට ප්‍රිය නිසා අවට හොඳින් පිරිසිදු කර ආලෝකය වැටෙන්නට ඉඩ හල යුතුයි. මුල් පහසුවෙන් රෝගවලට ගොදුරු විය හැකි නිසා වසරකට වරක් වසන්ත කාලයේ කොම්පෝස්ට් යෙදීමේදීත් පැලයට මදක් ඇතින් යෙදීමයි සාර්ථක.
නිරතුරු පැල ගැන සැලකිලිමත් වීමෙන් හා නිසි ලෙස කප්පාදු කිරීමෙන් රෝගවලින් රැකගෙන සරු පලදාවක් ලබාගත හැකිය. මල් පිපෙන්නේ අලුත් දඬු මත නිසා පැරණි දඬු ඉවත් කල යුතුයි. ඵල නෙලාගත් පසු අනවශ්‍ය ශාක කොටස් ඉවත්කර පිරිසිදු කිරීම ඊළඟ වසරේ සරු ඵලදාවක් ලබා ගැනීමට හේතු වේ. අගෝස්තු සිට ඔක්තෝබර් ඵල ලැබෙන කාලයයි.
වියළීමෙන්, ජෑම්, ජෙලි හැදීමෙන් කල් තබා ගත හැකියි. මිදී වයින් මෙන්ම මිදී විනාකිරි බොහෝ ජනප්‍රියයි. වයින් සෑදීමේ අතුරුපලයක් ලෙස මිදී ඇට වලින් grapeseed oil ද නිපදවේ. මෙම තෙල් ගුණදායකය.

කිවි - ආසියාව නිජබිම කරගත් කිවි දැන් ලොව පුරා සාර්ථකව වගා කරයි. කොළ පැහැ මදයේ කළු තිත් වැනි ඇට මගින් ලැබෙන ප්‍රියමනාප පෙනුම නිසා පලතුරු සලාද හා සැරසිලි වලදී අලංකාරයක් ගෙන දේ. ඇඹුල් රසින් යුත් කිවිවල විටමින් C බහුලය.
ඇට මගින් මාස දෙක තුනකින් පැල ලබාගත හැකි කිවි ප්‍රවේසමින් බඳුන් ගත කර ගත යුතුයි. බඳුන්ගත පැල හොඳින් අව්ව ලැබෙන ග්‍රීෂ්ම කාලයේ හොඳ වයනයක් ඇති පසක පැල කරගැනීම සුදුසුය.. පොහොර දැමීම අවශ්‍ය නැත. කිවි වැල් ශක්තිමත්ය. අඩි 10ක් පමණ උසට වැඩිය හැකි නිසා සුදුසු මැස්සක් මත වැඩීමට ඉඩහළ යුතුය. පැලය ප්‍රමාණවත් උසකට ආ පසු එක අත්තක් හෝ දෙකක් පමණක් දිගටම වර්ධනයට ඉඩ සැලසීමෙන් වඩා හොඳ ඵල ලබා ගතහැක. කප්පාදු කිරීම නිසි උපදෙස් අනුව කල යුතුවේ.
පොත්තේ ස්වභාවය නිසා ශීත ගබඩා කර මාස 9ක් පමණ කල් තබා ගත හැකිය.

ප්ලම්ස් - යුරෝපයේ හා ආසියාවේ වසර දහස් ගණනක් පුරා වැවුණු දැන් ලොව පුරා රසවිඳින ප්ලම්ස් සීත රටවලට ආවේනික තවත් ඉතා මිහිරි යුෂ පිරුණු පළතුරක්.
සාමාන්‍ය භාවිතයේ ප්ලම්ස් ලෙස හඳුන්වන්නේ වියලි මිදි වුවත්, ඇත්තෙන්ම ප්ලම්ස් මිදී මෙන් පොකුරු ලෙස හැදෙන පළතුරක් නොවේ. මිදිවලට වඩා විශාල, අඩි 7,8 උස ගසක හටගන්නා මධ්‍යයේ තනි
ප්ලම්ස් 
බීජයක් ඇති මෘදු පළතුරකි. වර්ණ කිහිපයකින් සෑදෙන, වර්ග දහස් ගණනක් ඇති මෙම රසවත් පලතුරෙහි විටමින් C බහුලය, කෙඳි අඩංගුය. දියවැඩියාව, කොලෙස්ටරෝල්, බඩවැල් පිළිකා පාලනයට අනුභව කල හැකි ගුණදායි පලයකි.
ඉතා ඉක්මනින් ඉදිමකට ලක්වන මේවා ශීතකරණයේ හෝ අධි ශීතකරණයේ ගබඩා කර මාස හයක් පමණ කල්තබාගත හැකිය. ටින් කිරීමෙන් හෝ ජෑම් සැදීමෙන්ද, වියලිමෙන්ද කල් තබාගන්නා ප්ලම්ස් විවිධ ආහාර පිළියෙළ කිරීමට යොදාගනියි. වියලන ලද ප්ලම් හැඳින්වෙන්නේ prunes නමිනි.

පීච් හා ඇප්‍රිකට්: නිජබිම ආසියානු රටවල් වුවත් සාර්ථක ලෙස ලොව පුරා වගා කෙරේ. බොහෝ දුරට එක සමාන ස්වභාවයෙන් යුතු ගස්වල හැදෙන රසැති පලතුරුය. අප්‍රිකට් ප්‍රමාණයෙන් කුඩා වන අතර දෙවර්ගයේම පොත්ත මත කුඩා කෙඳි ඇත. පීච් වල යුෂ ගතිය වැඩිය.
කොලෙස්ටරෝල් පාලනයටත් තරබාරු බව පාලනයටත් ආහාරයට ගැනේ. සමේ නිරෝගිභාවය රැක ගැනීමටත් උපකාරී වේ. මෙම දෙවර්ගයේම ඇට පිළිකා සඳහා ඖෂධ ලෙස යොදාගනියි.
ශිත කාලයට පෙර සිටුවා වසර දෙක තුනකින් ජුලි අගෝස්තු වල ඵල ලබාගත හැකි ශාක වේ. පැළවීමට පෙර ශිත අවශ්‍ය නිසා ඇට ශිතකරනයේ මාස දෙකක් පමණ තබා පැල කිරීමයි සුදුසු.
මාමලෙඩ් සැදීමෙන්ද, කෑලි කපා ටින් කිරීමෙන්ද, වියලීමෙන්ද කල් තබා ගත හැකිවේ.



උදව්:
www.almanac.com/plant/grapes
http://www.softschools.com
http://www.whfoods.com
www.leaf.tv/articles

6 comments:

  1. කැමතිම ලිපියක්.

    ජයවේවා!!!

    ReplyDelete
  2. අනේ අම්පා ඇපලුයි මිදියි ඇරෙන්ට මෙයිං කිසියම්ම කිසි පලතුරක් මං කාල නෑනෙ. ඒක හිංදා මෙව්වා රස ඇති කියල හිතිලා හිත සවුත්තු වුනා. කමහ්නෑ. ඒ රටවල ලමින්ටත් මේ රටේ තියෙන ජාති කන්න නෑනෙ.

    ReplyDelete
    Replies
    1. ඔව් ඉතින් අපේ රටේ පළතුරක් ගිහින් දුන්නොත් එයාලත් රසඅ.. කිය කියා කයි. අඹ එහෙම කනවා යසට.

      Delete